Een paar maanden geleden maakte ik kennis met Joy. Een bruisende en energieke dame die haar naam eer aan deed en op een groot podium haar verhaal deed. Ze inspireerde iedereen in de zaal. Joy is geboren met een anders werkend lichaam, zoals ze het zelf zo mooi omschrijft.
Bij haar geboorte gaven de artsen haar ouders geen enkele hoop dat ze ooit een volwaardig leven zou kunnen leiden. Maar Joy besloot anders en bewees het tegendeel. Door te kijken naar wat ze wél kon in plaats van zich te richten op haar beperkingen. Ze sprak met veel passie en humor over haar levensweg en de uitdagingen waar ze tegenaan loopt. Nergens klonk er een verwijt door of afgunst. Ondanks dat ze daar alle reden toe zou hebben.
Wat me het meeste aangreep was de zin: ‘ik ben niet gehandicapt, ik heb een handicap’. Het raakte me. Omdat ik een soortgelijke boodschap heb: ‘je bent niet je verlies, je hebt een verlies geleden’. Het lijkt een minimaal verschil. En toch is het een compleet andere benadering.
Het verlies is groot en overweldigend. Daar kun je niet zoveel aan doen. Maar het hoeft niet jouw identiteit te veranderen. Ik verzet me nog steeds tegen het stempel: moeder van een overleden kind. Omdat ik zoveel meer ben dan dat. Hugo’s dood definieert niet wie ik ben. Het is maar een klein stukje van mijn verhaal.
Jij bepaalt welke invloed het verlies op je leven heeft. Joy had een keuze: de zielige gehandicapte blijven (haar eigen woorden) of accepteren dat ze aan haar situatie niets kon veranderen en kijken naar de mogelijkheden die ze wel had. Ze koos vol overgave voor het laatste.
Het lijkt een hele andere situatie. En natuurlijk is dat het ook. Maar Joy ervaarde ook rouw. Ze koos niet voor de gemakkelijkste weg, maar ze koos om te leven. Dat betekent niet dat ze nooit verdrietig is of het niet moeilijk heeft gehad. Ze heeft zoveel obstakels en pijn moeten overwinnen. Maar ze kon zich simpelweg niet neerleggen bij het stempel ‘gehandicapt’.
Een paar weken geleden ontmoette ik Joy opnieuw. We hadden en heel mooi gesprek in een café in Arnhem. Opnieuw raakte ze me met haar wijsheid. Wat deze keer bleef hangen: ‘Niemand kan alles en niemand kan niks’. Je kunt altijd iets doen. Er zijn altijd mogelijkheden. En je kunt nooit alles doen. Het gaf mij rust. Alles is goed. Ik hoef niet alles te kunnen en ik kan altijd iets. Ik ben goed genoeg.
Meer lezen over Joy? Lees het verhaal van Joy of bestel haar indrukwekkende boek op haar website.
Foto door Kevin Knipping Fotografie