De vraag die aan mij het meeste gesteld wordt? Of ik nog kinderen heb gekregen na Hugo. Meestal door mensen die ik voor het eerst ontmoet of tijdens de trainingen en lezingen die ik geef over babyverlies.
Vaak gaat er een collectieve zucht van verlichting door de zaal als ik vertel nog 2 gezonde dochters te hebben gekregen. Een enkeling merkt dan wel eens op dat het dan toch nog goed is gekomen. Een paar jaar geleden zou ik uit mijn vel zijn gesprongen van boosheid. Inmiddels is mijn antwoord wat genuanceerder. Ja en nee.
Ja, want ik mag zorgen voor deze fantastische meisjes. Ik ben niet alleen hun moeder, ze noemen mij ook mama. Iets dat Hugo nooit zal doen. Het gevoel nergens met mijn liefde heen te kunnen, werd daardoor weggenomen. Een sterke behoefte om te mogen zorgen werd ingevuld. Het verlangen om een gezin te vormen ook. En de toekomst was niet meer zo onzeker en zwart zoals in de eerste periode na zijn dood. Toen ik bang was dat het ons niet gegund zou zijn om opnieuw zwanger te mogen worden en een levend kindje mee naar huis te mogen nemen.
Maar nee, de lege plek die Hugo achterliet werd niet minder. Het werd niet minder erg dat hij er niet meer is. We zullen voor altijd ons oudste kind en onze enige zoon moeten missen. Zijn plek kan nooit worden ingenomen door een ander kind of kinderen.
Ik vind het altijd lastig om foto’s van mijn kinderen te plaatsen. Omdat ik zoveel volgers heb die dagelijks geconfronteerd worden met het geluk van anderen en dat doet pijn. Het is een schril contrast met hun eigen verdriet en lege gevoel. De angst voor de toekomst of het ze ooit gegund zal zijn zit diep en daarom zijn dit soort happy family foto’s soms zo moeilijk om te verdragen.
Vorige week sprak ik een moeder die kortgeleden haar zoontje is verloren. Ze vroeg of ik nog kinderen heb gekregen. Ik vertelde haar voorzichtig over mijn 2 dochters. Terwijl ik haar reactie gespannen afwachtte, zuchtte ze van verlichting. Wat ontzettend fijn om te horen, zei ze. Dat geeft me zoveel hoop. Dat het zelfs nog kan als je eerder een kindje bent verloren. In mijn omgeving lijkt het bij iedereen vanzelf te gaan en vanzelfsprekend te zijn. Jouw verhaal geeft me de moed om niet op te geven en te blijven geloven in de toekomst.
En daarom deel ik dit. Omdat ik hoop dat het je vertrouwen kan geven. Dat de wereld stil kan staan, maar dat het ooit beter kan worden. Dat het verliezen van je baby niet hoeft te betekenen dat je nooit een gezonde baby kunt krijgen. En ik weet ook dat het niet iedereen gegund is. Dat is intens verdrietig en pijnlijk en opnieuw een zwaar en intensief rouwproces. Maar ook voor velen een scenario waar ze heel bang voor zijn, maar gelukkig uiteindelijk niet meemaken.
Ik heb 3 kinderen. En ondanks het verdriet dat ik Hugo niet mag zien opgroeien, overheerst de dankbaarheid voor deze 2 mooie meiden. Wat blijft het soms toch ingewikkeld en complex om aan anderen uit te leggen wat de impact is van het verliezen van je kind. Want heel stiekem, slaak ik inmiddels ook zelf soms een zucht van verlichting als ik naar mijn dochters kijk. Op een bepaalde manier is het met mij en ons, toch nog ‘goedgekomen’.
Daarmee doe ik Hugo niet tekort. Daarmee doe ik juist het enige dat ik voor mijn gevoel nog voor hem kan doen: er het beste van maken en hem laten zien hoeveel liefde er is.