Afgelopen juni stond ik samen met half Nederland in De Kuip. Het hele Borsato repertoire staat denk ik in de top 10 uitvaartliedjes. Dus dat er ergens tranen gingen komen had ik kunnen verwachten. En ja hoor, nog voordat de eerste tonen van dit liedje werden ingezet, liepen de tranen al over mijn wangen.
‘Ik wil dat je me los laat en dat je morgen weer verder gaat. Maar als je eenzaam of bang bent, zal ik er zijn.’
Het gemis en de pijn zijn ineens voelbaar. Er komen herinneringen op en het maakt emoties los die normaal onder de oppervlakte verborgen liggen. Ik huil omdat ik zo graag wil dat je gelijk hebt, Marco. Dat Hugo er altijd zal zijn. Maar het doet pijn dat hij er tegelijkertijd niet is.
‘Zoek me in alles, dan kom je me tegen’. Ik denk dat heel veel mensen hier kracht uit halen. Het klinkt zo mooi. Maar in de dagelijkse realiteit kan het ook behoorlijk tegenvallen. Dan is het gewoon oorverdovend stil en voel je je eenzamer dan je je ooit hebt gevoeld.
Natuurlijk begrijp ik de boodschap. Ik geloof ook dat er meer is tussen hemel en aarde. Ik geloof ook dat Hugo op een bepaalde manier aanwezig is. Maar ik geloof tegelijkertijd in de kracht van afscheid nemen. Van de realiteit onder ogen zien. De pijnlijke waarheid te accepteren dat hij in dit leven niet meer fysiek aanwezig is. Ik geloof dat afscheid nemen essentieel is om te kunnen rouwen.
Afscheid nemen hoort bij het leven. Maar afscheid nemen van je kind is zo onnatuurlijk. Het zou niet moeten bestaan. Helaas gebeurt het toch en soms heb je geen andere keuze. Soms loopt het leven heel onverwacht, heel anders. En dan moet je afscheid nemen. Afscheid van je prachtige kind. Afscheid van de toekomst die je voor ogen had, van de dromen die je had over jullie leven samen. Afscheid van het onbezorgde leven dat je had. Soms zelfs afscheid van familieleden, sociale contacten, je gezondheid, je baan, je kinderwens of zelfs je partner, omdat het verlies te groot is om samen te dragen.
Afscheid nemen is een bijna onmogelijke opgave. Maar ook onontkoombaar. Zonder afscheid geen rouw. Zonder rouw geen verwerking, een woord dat er geen recht aan doet, maar dat iedereen begrijpt.
Sorry, Marco. Ik moet je uit de droom helpen. Afscheid nemen bestaat wel degelijk. Het voelde namelijk behoorlijk echt toen ik mijn zoon in een kistje moest leggen. En dat mijn man dat vervolgens in een gat in de grond moest plaatsten. Dat voelde écht als afscheid. Een onbeschrijflijk pijnlijk en intens verdrietig afscheid. Maar ook onvermijdelijk en noodzakelijk. Om de realiteit te erkennen. Om door te kunnen. Om met hele kleine stapjes mijn leven op te kunnen pakken. En uiteindelijk weer gelukkig te kunnen worden.